BAJRAMSKI VAZ-RAMAZANSKI BAJRAM

BAJRAMSKI VAZ  

    Lā ilāhe illallāhu vaĥdehū lā šerīke leh. Allāhu ekber kebīrā vel ĥamdu lillāhi kesīrā. Ve subĥānallāhi rabbil ‘ālemīn. Lā ĥavle ve lā кuvvete illā billāhil ‘azīzil ĥakīm. „Samo je Allah bog, Jedan je On i nema sudruga. Allah je Najveći, Njemu pripada mnoga hvala. Slavljen je Allah, Gospodar svjetova! Nema snage ni moći osim sa Allahom, Silnim i Mudrim.“

Svjedočim da nema drugog boga mimo Allaha. Svjedočim da je Muhammed Njegov rob i Njegov poslanik, neka je Allahov salavat i selam na njega, njegovu porodicu i njegove ashabe do Dana proživljenja i iskupljanja.

    Ispratili smo blagoslovljeni mjesec Ramazan. U njemu smo kalili volju i savladavali svoje strasti i požude za jelom, pićem, intimnim odnosima i materijalnim uživanjem. Svako onaj koji se uspio kontrolisati i tijelu pokazati da je duša i razum ono što njime upravlja, a ne strast i stomak, nakon trideset dana čeličenja snage, jačanje volje i uvećanja strpljenja, čeka istinsko veselje i teferič duše i tijela. Vjernik je pokazao sebi da je odnio pobjedu u samokontroli i napravio ravnotežu između duhovnog i materijalnog.

     Ramazan je bio prilika da čovjek razmisli o tome šta je bio, šta je sada i kako će otići s dunjaluka, ramazan je šansa za povratak svome izvoru i korijenima. Dnevni post je svojevrsni remont tijela a noćni ibadet i bdijenje je duhovno čišćenje i sapiranje grijeha. Ibadet i iščekivanje sehura nije moglo proći bez razmišljanja o najbližima. To je mnoge potaklo da pokažu makar jedan trun dobrote i podare je roditeljima, braći sestrama, džematlijama, komšijama i uopće ljudima. Dobrotu treba razvijati i u djecu ugrađivati jer Dragi Allah, neprekinuto i svakočasno Dobar, Milostiv i Samilostan a naročito u Ramazanu. Allah dž.š. u ramazanu svima prašta i nudi pokajanje.

     Vrlo je teško vjerovati u Allaha onako kako Njemu dolikuje (Ma Kaderullahe Hakka Kadrih). Još je teže obredima iskazati istinsku zahvalnost onako kako Njemu dolikuje. Zato je post najadekvatniji način približavanja Allahu dž.š. Nije slučajno Muhammed a.s. baš u Ramazanu dobio Prvu objavu. Musa a.s. je na Sinaju pred dobijanje Tevrata postio 40 dana i noći. Isa a.s. je postio iščekujući objavu Indžila. Post je jedna od Allahovih dž.š. osobina, koja se tokom ramazana oponaša. Zato Allah dž.š. upravo za vrijeme posta otvara širom vrata Svoje milosti (rahmet), oprosta (magfiret) i oslobađanja od paklene vatre (‘itqun minen nar).

     Pravi postači su  ispunjavali sve zahtjevi ramazana, a to je nemoguće bez redovnog klanjanja pet dnevnih namaza, ustajanjana na sehur, klanjanja teravije, svakodnevnog učenja Kur’ana, činjenja zikra, udjeljivanje sadake, odazivanja na iftare, kao i priređivanje iftara i sl. Pravedni Allah će procjenjivati naša djela a najbolje vrijeme smatrat će se ono koje budemo posvetili Njemu. Poslanik a.s. je kazao da “kada vjernik preseli na Bolji svijet, namaz će mu biti nad glavom, sadaka na desnoj, a post na lijevoj strani.” Nažalost, neznanje kod pojedinih koji se pripisuju islamu toliko je da smatraju da ukoliko klanjaju džumu da im je ona dovoljna za sav ibadet tokom cijele sedmice, pa ostavljaju tokom sedmice propisane dnevne namaze. Pojedini smatraju da im je ibadet u mjesecu ramazanu dovoljan za cijelu godinu, pa nakon što jedan mjesec kako-tako provedu u namazu, ostavljaju namaze u ostalih jedanaest mjeseci. Braćo muslimani, nakon velikog širka nema opasnijeg grijeha od ostavljanja pet dnevnih namaza. Stoga se muslimani koji ostavljaju obavljanje namaza i drugih propisanih djela moraju poučiti i odlučno se prihvati svoje vjere, moraju se Uzvišenom Allahu iskreno pokajati za svoje grijehe, svoju nemarnost i nepokornost.

     Draga braćo, razmišljajmo o brzini protoka dana i noći! Znajmo da i naše vrijeme protiče, razmišljamo li o blizini svog odlaska sa ovoga svijeta! Opskrbimo se dobrim djelima jer je ramazan otišao sa svojim dobrima i bereketom.

     Stoga, neka svako od nas svede račun sa svojom dušom, neka je upita šta je to uradila u ovom mubarek mjesecu ramazanu. Onaj koji je radio dobro u njemu, neka se zahvali Allahu i neka Ga moli za primanje tih dobrih djela i za postojanost u njima tokom cijelog svog života, a onaj koji je zapostavljao pokornosti u mjesecu ramazanu, neka se iskreno pokaje Allahu, subhanehu ve te'ala, neka otpočne svoj novi život ispunjavajući preostali dio svoga boravka na ovom svijetu u pokornosti i neka svoj život proveden u nemaru i nepokornosti zamijeni novim životom i nadati se da mu Uzvišeni Allah oprosti prethodne grijehe i da ga učvrsti u preostalom dijelu života. Svevišnji Allah rekao je: "I obavljajte molitvu početkom i krajem dana, i u prvim časovima noći! Dobra djela zaista poništavaju hrđava. To je pouka za one koji pouku žele." (Hud, 114)

     Braćo muslimani, obaveza je obožavati Allaha u svakom vremenu. Tome nema kraja, izuzev kada smrt nastupi. Uzvišeni Allah rekao je: "I obožavaj svoga Gospodara sve dok ti ne dođe smrt!" (El-Hidžr, 99) Također je rekao: "O vjernici, bojte se Allaha istinskom bogobojaznošću i ne umirite nikako drugačije osim kao muslimani!" (Ali Imran, 103) A smrt je, draga moja braćo, veoma blizu.

     Nažalost, neznanje kod pojedinih koji se pripisuju islamu toliko je da smatraju da ukoliko klanjaju džumu da im je ona dovoljna za sav ibadet tokom cijele sedmice, pa ostavljaju tokom sedmice propisane dnevne namaze. Pojedini smatraju da je ibadet u mjesecu ramazanu dovoljan za cijelu godinu, pa nakon što jedan mjesec kako-tako provedu u namazu, ostavljaju namaze u ostalih jedanaest mjeseci. Braćo muslimani, nakon velikog širka nema opasnijeg grijeha od ostavljanja pet dnevnih namaza. Stoga se muslimani koji ostavljaju obavljanje namaza i drugih propisanih djela moraju poučiti i odlučno se prihvati svoje vjere, moraju se Uzvišenom Allahu iskreno pokajati za svoje grijehe, svoju nemarnost i nepokornost.

     Jedan od znakova primanja dobrih djela u ramazanu jeste i ustrajnost u činjenju dobrih djela i nakon mjeseca ramazana. Mjesec ramazan nije ništa drugo do podstrek da se više približimo Allahu, da Mu se iskreno pokajemo, povećamo svoj ibadet i dobra djela, a prestanak činjenja dobrih djela i obožavanja Allaha, subhanehu ve te'ala, nastupa u smrtnom času, ne prolaskom ramazana. Jedan od znakova primljene tevbe, primljenog pokajanja u ramazanu jeste i da čovjek bude bolji nakon ramazana, dok je jedan od znakova odbijanja i djela i tevbe i jedan od znakova poniženja da stanje čovjeka nakon ramazana bude gore od njegova stanja prije ramazana.
Stoga vodite računa o sebi, pogledajte u svoje stanje nakon mjeseca ramazana! Znajte da su vrata pokajanja stalno otvorena u ramazanu i u svakom vremenu. Stoga, onaj koji je u ramazanu propustio priliku da se pokaje, neka ne gubi nadu u Allahovu milost. Naprotiv, neka požuri s pokajanjem u ma kojem se vremenu nalazio. Uistinu, Allah prima pokajanje svih onih koji Mu se iskreno pokaju, oprašta grijehe svima onima koji od Njega oprosta zatraže i vrate Mu se!

Svevišnji Allah s.v.t.a. je rekao:

قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

"Reci: 'O robovi Moji koji ste se prema sebi ogriješili, ne gubite nadu u Allahovu milost! Allah će, sigurno, sve grijehe oprostiti; On, doista, mnogo prašta i On je milostiv.

وَأَنِيبُوا إِلَىٰ رَبِّكُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ مِن قَبْلِ أَن يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ

 I povratite se Gospodaru svome i pokorite Mu se prije nego što vam kazna dođe – poslije vam niko neće u pomoć priskočiti.

وَاتَّبِعُوا أَحْسَنَ مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ بَغْتَةً وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُونَ

I slijedite ono najljepše, ono što vam Gospodar vaš objavljuje, prije nego što vam iznenada kazna dođe, za čiji dolazak nećete znati'." (Ez-Zumer, 53-55)

     Čuvajte dobra djela koja ste postigli u ramazanu! Ne upropaštavajte ih povratkom u griješenje i loša djela, pa da time porušite ono što ste sagradili, uništite što ste ostvarili, jer, uistinu, loša djela, kada se nagomilaju, upropaste čovjeka, prevagnu nad njegovim dobrim djelima, a onaj čija loša djela prevagnu, takav će biti stradalnik.

Napaštanje i post u ševvalu

    Osoba koja je sa opravdanim razlogom propusti post dana ramazana ili više, prvo treba napostiti propuštene dane, a zatim postiti nafilu u ševvalu. U hadisu se kaže: “Ko isposti ramazan i šest dana ševvala, ima nagradu posta cijele godine;” za onoga ko je propustio koji dan ramazana i više ne može se reći da je ispostio ramazan, ako hoće pridobiti ovu veliku nagradu, dužan je prvo napostiti propuštene dane, a tek poslije toga postiti šest dana ševvala. Ukoliko se desi da ipak da prednost postu šest dana ševvala, njegov post je ispravan i ostaje mu da, prije drugog ramazana, naposti propuštene dane (El-Furu', od Ibn-Redžeba, Fetava islamijje, 2/166.).

     Draga braćo, danas je 1. ševal i prvi dan Ramazanskog Bajrama koji traje tri dana. Prvi dani (oba) Bajrama su dani kada post nije dozvoljen. Bajrami su propisani hadisom Muhammeda a.s., a prenosi ga Enes ibn Malik, r.a. Hadis glasi ovako: "Kada je Allahov Poslanik, s.a.v.s., stigao u Medinu njezini stanovnici imali su svoja dva dana u kojima su igrali i zabavljali se. Upitao je: »Koji su ovo dani", pa su mu rekli: "Mi smo ih proslavljali u džahilijjetu.« (predislamskom razdoblju) Allahov Poslanik, s.a.v.s., im tada reče: "Zaista vam je Allah zamijenio te dane boljim: danima Kurban-bajrama i Ramazanskog bajrama." Na dan oba Bajrama preporučene su izvjesne stvari, a koje doprinose obilježavanju posebnosti ovih dana kao blagdana. Tradicionalna jela u muslimana za Bajram su baklava, hurme, sarma, punjene paprike i mnogo drugih tradicionalnih jela.

     Bajrami su naročita prilika da jačamo vezu sa Gospodarom, da razmišljamo, da postajemo bolji i da širimo ljubav u zajednici, kao i među svim ljudima s kojima sarađujemo i komuniciramo. Bajram proizvodi dvije vrste ljubavi: ljubav prema Allahu i ljubav u ime Allaha. Bajramska se radost ne može zamijeniti ni jednom drugom vrstom radosti. Bajram ruši sve prepreke i približava muslimane jedne drugima, zato ga sve duše s tolikom radošću dočekuju. Ujedinimo se, pružimo ruku jedni drugima, podijelimo radost bajrama između sebe, s rodbinom, prijateljima i komšijama. Učinimo da nam ovi mubarek dani budu prekretnica u našem životu i da budu uzrok našeg jedinstva i napretka. Mubarek dani i noći predstavljaju odabrane vremenske periode koji, prema islamskom učenju, imaju znaćajniju vrijednost od drugih vremena
      Važan element Bajrama je i njegova javna manifestacija - obavljanje skupnog namaza, pojačanoj porodičnoj i ličnoj higijeni (kupanje, abdest, uljepšavanje kuća i avlija), lijepo oblačenje, posjeta rodbini i prijateljima, čestitanju usmeno ili pismeno, te ugošćavanje jedni drugih.

   Socijalna strana ramazanskog bajrama je očita, jer obuhvata sve kategorije džemata: stare i mlade, bogate i siromašne, muškarce i žene, pojedince i institucije. Bajramski dani predstavljaju i odmor od fizičkog napora i pripremu za novi rad. Islamski propis sadekatu-l-fitra je svojevrsna materijalna pomoć svih za sve što još više učvršćuje džematsku solidarnost. Davanjem VITARA očistimo post, a zekatom zaštitimo našu imovinu i materijalna sredstva koja posjedujemo od propasti, te na taj način vjernikova duhovno materijalna komponenta penje se na veće deredže, što i jeste put ka potpunoj bogobojaznosti.

Način čestitanja bajrama

     Lijepo je čestitati bajram. Od Džubejr ibn Nufejra se prenosi da je rekao: »Ashabi Allahovog Poslanika, a.s., kada bi se sreli na dan Bajrama jedni drugima bi čestitali riječima 'TEKABBELELLAHU MINNA VE MINKE'.« (Neka Allah ukabuli/primi od nas i od vas). (El-Askalani) Dozvoljeno je na neki drugi način čestitati Bajram kao što je npr. kod nas uobičajeno riječima »BAJRAM ŠERIF MUBAREK OLSUN.« (Neka vam je sretan i berićetan Bajram) Lijepo je u dane Bajrama obveseliti svoju porodicu (davanjem, poklona, posvećivanjem veće pažnje…), više nego u drugim danima.

     Za dane Bajrama treba se veselo držati pri susretu sa rodbinom i prijateljima iskazujući svoju pažnju i ljubav prema njima. Treba nastojati posjetiti što više rodbine i prijatelja.

Bajrami su dani posjeta, obilazaka, darivanja, učvršćivanja prijateljstava, igre, veselja i pjevanja pobožnih pjesama. Sve ovo treba biti u skladu sa propisima vjere, ne zanemarujući islamske dužnosti koje muslimani trebaju izvršavati u svom životu.

     U znak sjećanja muslimani će tokom bajramskih blagdana obilaziti mezarja svojih najdražih. Molimo Allaha dž.š. da nam primi ovaj post i oprosti grijehe, da nam vrati međusobno povjerenje i spusti ljubav u naša srca, vezu koja se neće nikad prekinuti.

Top puče Bajram prođe

     Birvaktile, u doba vladavine moćne Osmanske imperije, kada su najbrže poštonoše na konjima (Tatari) iz Istanbula do Sarajeva važne vijesti brzom poštom prenosili za 3 dana, događaji su oglašavani na jedan specifičan način. Naime, sa tabija ili tvrđava sa kula ili zidina pucanje topova je označavalo velike događaje u imperiji. Rađanje princa, pobjeda ili poraz na bojnom polju sve se to oglašavalo pucanjem iz topova i to sa određenim brojem plotuna. Što veća slava i veselje sve više topova je pucalo sa tabije. Topovski pucnji su označavali početak i kraj posta, kao i početak Bajrama pa je ostala u narodu izreka: “Top puče, Bajram prođe”. Pored toga što ova izreka iznosi jednu kulturološku i historijsku istinu o načinima komunikacije naših predaka u jednom vremenu, ona iskazuje i subjektivni doživljaj bajramskog vremena tj. da u veselju i radosti vrijeme prolazi daleko brže. Noć u mirnom snu prođe za treptaj oka, ali noć u bolesnika je neizrecivo duga i teška. Međutim, svi oni koji su imali volje, znanja, htijenja i mogućnosti da poste osvjedočili su se i da je ramazan prošao jako brzo, uprkos tome što su njegovi dani bili oni dugi ljetni dani, sa visokim temperaturama koje i insanu i hajvanu pričinjavaju srklet poteškoće. 

    Ipak je Ramazan bio dobra prilika da se približimo svome Gospodaru, ali i da zavirimo u dubinu vlastitog bivstva i da pogledamo od kakvog smo materijala skovani, kakav karakter posjedujemo. Kao što je lahko biti junak bez boja, tako  je lahko biti vjernik onda kada naša vjera od nas ne zahtijeva napore i žrtvovanje.

Jedna narodna kaže:

“Kuj me živote kuj

Ako sam kamen puknuću

Ako sam željezo sijevnuću

Ako sam mu'min izdržat ću.”

     Jedne prilike su ashabi sjedili sa Poslanikom, s.a.v.s., kada je rekao: “Sada će na ova vrata ući čovjek koji je stanovnik dženneta!“ Tada se na vratima pojavio Sead b. Malik i ušao. Ashabi su ga pogledali i pozavidjeli mu. Zatim se sljedeći dan ponovilo isto i ponovo ušao Sead. Treći dan se ponovio isti prizor i ponovo ušao Sead, tako da nije ostalo nimalo sumnje da je on taj. Tada Abdullah b. Umer reče: “Ja neću odustati sve dok ne prenoćim kod ovog čovjeka i vidim šta on radi (pa je zaslužio takvu deredžu). Otišao sam kod njega nakon jacije namaza i pokucao mu na vrata. On mi tada reče: “Brate moj šta ti treba?” Ja mu rekoh: “Imam jednu potrebu.” “Hoćeš li da je riješimo ili ćeš ući?” -upita on. Ja sam ušao, a on mi dade jedan ogrtač u koji sam se zamotao i legao blizu njega da mogu vidjeti šta radi cijelu noć. On je zaspao, ali kad god bi se prevrnuo rekao bi: “Subhanallah, Allahu ekber, lailahe illallah, elhamdulillah!”

    Pred zoru je ustao, uzeo abdest, otišao u džamiju i klanjao 12 rekata, na svakom rekatu proučio jednu suru srednje veličine, nakon svaka dva rekata na sjedenju nakon šehadeta i salavata na Poslanika, s.a.v.s., proučio tri dove: “Rabbena atina fiddunja…, Gospodaru naš zaštiti nas od svega što nas tišti vezano za ovaj ili onaj svijet, mi te molimo za svako dobro, a Tebi se utječemo od svakog zla!” Ja sam smatrao da njegov namaz, učenje i dova nisu dovoljni (za takvu deredžu), pa sam rekao: “Možda ga je moje prisustvo spriječilo da radi ono što inače radi, pa sam odlučio da to ponovim i sljedeće noći. Uradio sam isto, ali se ponovilo potpuno isto, te sam to uradio još jedanput da budem siguran.

     Treće jutro nakon što smo klanjali za Poslanikom, s.a.v.s., te se ljudi razišli, ja mu rekoh: ”Eh brate moj, razlog zbog kojeg sm ja spavao kod tebe!?”  On reče: ”Da čujem.” “Ja sam došao kod tebe da vidim koliko ibadetiš da bih i ja povećao svoj ibadet. Međutim kada sam vidio kako ti to činiš to mi se učinilo malim, te sam pomislio da zbog mog prisustva te noći nisi ibadetio onako kako to inače činiš. Tako ti Velikog Allaha i islamskog morala kaži mi je li te moje prisustvo spriječilo da uradiš nešto što inače radiš?” On mi tada reče: “Tako mi Allaha nije!” Kada sam krenuo da izađem on me pozva i reče mi: “Ima još samo jedna moja navika. Svaku večer kada legnem da spavam ja zanoćim, a u svome srcu ne ostavim ništa loše niti prema jednom muslimanu.” Tada mu Ibn Umer reče: “To je to čime si postigao tu deredžu!”  (Hadis prenosi Imam Ahmed 3/166)

BAJRAM ŠERIF MUBAREK OLSUN!

TEKABELELLAHU MINNA VE MINKUM!

 Nijaz Salkić

Literatura: Mevludin ef. Dizdarević, Dr. Jusuf el-Karadavi

MIMBERA - ODLAZI RAMAZAN

الْحَمْدُ لِلَّهِ  رَبِّ الْعَالَمِينَ، نَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَ نَسْألُهُ الكَرَامَةَ فِيماَ بَعْدَ الْمَوْتِ لَنَا وَ لِجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ. وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَ مِنْ سَيِّئاتِ أعْمَالِنَا. مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ.

وَأشْهَدُ أنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَ سِرَاجًا مُنِيرًا لِيُنْذِرَ مَنْ كَانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلىَ الْكَافِرِينَ. صلى الله تعالى عليه وعلى آله وأولاده وأزواجه وأصحابه وأتباعه. وخلفائه الراشدين المرشدين المهديين من بعده. ووزارئه الكاملين في عهده. خصوصا منهم على ساداتنا أبي بكر وعمر وعثمان وعلي. وعلى بقية الصحابة والقرابة والتابعين. والذين اتبعوهم بإحسان إلى يوم الدين، رضوان الله تعالى عليهم وعلينا أجمعين. أما بعد، فيا عباتد الله، اتقوا الله وأطيعوه. إن الله مع الذين اتقوا والذين هم محسنون:

قال الله تعالى فى كتابه الكريم :

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ.

صدق الله العظيم

      U ime Allaha, Milostivog, Samilosnog! 

    Hvala Allahu, Gospodaru svih svjetova, koji čovjeka stvori u najljepšem obliku, i koji uzdiže nad mnoga stvorenja. Svjedočim da nema drugog boga mimo Allaha i svjedočim da je Muhammed Njegov rob i poslanik, a potom: 

   Dragi brate i poštovana sestro, danas je petak 28. ramazan 1435. ili 25. juli 2014. godine. Ovo je 38. hutba u novoj godini.

   Prošli petak govorismo o ljubavi do ramazana a danas ćemo o odlazećem ramazanu. Ko je vjerovao u Ramazan, neka zna da je ramazan na izdisaju, a ko vjeruje u Allaha, obožavat će Ga i ramazanom i bez ramazana.

   Ramazana je još samo dva dana. Upotrijebimo noćni smiraj i blagoslovljenost dove, pa molbom zaradimo bereket, Allahov rahmet i magfiret. Preostale noći iskoristimo za dovu, nafilu i bdijenje, jer tada se dova ne odbija. Učimo dovu kojom je Poslanik s.a.v.s.,učio: "Allahu moj, tražim najbolje što se traži, molim za najbolju dovu, za najbolji uspjeh, za najbolje djelo, za najbolju nagradu, za najbolji život i za najbolju smrt. Učvrsti me i otežaj vagu mojih dobrih djela. Utvrdi moje vjerovanje i podigni moje stepene. Primi moj namaz i oprosti mi moje grijehe. Podari mi najveće deredže u Džennetu. Allahu moj, molim te za početna i završna dobra, sveukupno dobro, njegov početak i njegov kraj, njegovu formu i njegovu suštinu, i daj mi najviše stepene u Džennetu. Allahu moj, podari mi najbolje s čim dolazim, najbolje što radim, najbolje što činim, najbolje što krijem, najbolje što pokazujem i najveće stepene u Džennetu."

   Muhammed, a.s., rekao je: “Vaš Gospodar je plemenit i stidi se, kada Mu rob podigne ruke u dovi, da ih vrati prazne.” (Ebu Davud)  Ovom prilikom želimo spomenuti praktičan primjer koji bi nam trebao biti stalna inspiracija i podstrek za dovu, a to je Allahov poslanik, Zekerija, a.s. Žena mu je bila nerotkinja, a on sâm je doživio duboku starost, a silno je želio da ima sina na kojeg bi prenio poslaničko znanje koje mu je Allah objavio.

    Zekerija, a.s., se inače brinuo o Merjemi, a.s., koju su roditelji posvetili hramu u Kudsu i kad god bi dolazio kod nje našao bi pred njom hranu, odnosno svježe voće i kada bi je upitao odakle joj to, ona je odgovarala da je to od Allaha. Zekerija se na Merjeminom primjeru, po ko zna koji put, uvjerio da su ključevi svih tajni i svih blagodati kod Allaha.   

     Ako je dao da se pred Merjemom svaki dan nađe svježe voće, a ona nikud ne izlazi i niko se osim njega o njoj od ljudi ne brine, onda može dati da sijedi starac i njegova supruga, inače nerotkinja, dobiju dijete. Tada se u njemu ponovo javila želja da ima dijete. Vidio je da Allah prima dove od Svojih iskrenih robova kada Ga ponizno zamole. I učinio je to. On nije zavidio Merjemi na tim blagodatima ni jednog trenutka, već je uradio ono što je i ona radila. Uputio je dovu i zamolio Gospodara svoga:

هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ ۖ قَالَ رَبِّ هَبْ لِي مِن لَّدُنكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً ۖ إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ

 “Gospodaru moj” – reče – “podari mi od sebe čestita potomka, jer se Ti, uistinu, molbi odazivaš!” (Ali Imran, 38.)

  Čovjek koji nije siguran da Allah uslišava dove i da je svemoćan, kada bi mu neko rekao da starac koji je osijedio i čija žena je nerotkinja, moli Allaha da mu podari dijete, sigurno bi mu se smijao i izigravao se s njim. Međutim, Zekerija, a.s., bio je potpuno ubijeđen u Allahovu svemoć i iskreno se nadao da će mu Allah uslišati dovu. Ni jednog trenutka nije izgubio nadu. I Allah, dž.š., je primio dovu Zekerijaovu i podario mu više nego što se nadao i obradovao ga mnogim radosnim vijestima:

1. Da će mu žena roditi,

2. Da će roditi dječaka,

3. Da će biti poslušan i pokoran Allahu,

4. Da će biti mudar kao dječak,

5. Da će biti milostiv prema ljudima,

6. Da će biti dobročinitelj roditeljima,

7. Da će biti poslanik.

  Uoči Bajrama oni vrijedni mogli bi klanjati posebnu nafilu-namaz od deset  rekata. Selam se predaje nakon svaka dva rekata. Na svakom rekatu nakon Fatihe uči se Kul huvallahu ehad,  deset puta.  

Kada se učini ruku (pregibanje), poslije učenja: “Subhane rabbijel  azim,” prouči se: “Subhanallahi velhamdu lillahi ve la ilahe illallahu vallahu ekber“, deset puta.

   Nakon namaza se prouči Estagfirullah hiljadu puta, učini se sedžda i na njoj prouči: “Ja Allahu, ja rahmaned dun ja ve rahimel ahirete, ja hajju ja kajjumu, ja zeldželali vel ikram. Igfir lii zunubii ve tekabbel savmii ve salatii.”  Nakon toga moli od Allaha ono što hoćeš. 

    U ponedjeljak je naše veselje i kruna-tadž  koju će vjernici staviti na svoje mubareć glave. Uoči Bajrama, has vjernicima je primljen post (nadamo se i molimo Uzvišenog za to), a jedina nagrada za primljen post je Džennet.    Kaže šejh Abdullah ibn-Salih Fevzan: “Poslanikova, s.a.v.s., naredba da se iziđe na namaz ukazuje na obaveznost Bajram-namaza svakome ko je u mogućnosti i nema opravdan šerijatski razlog za njegovo ostavljanje. Ako je Poslanik, s.a.v.s., naredio ženama da iziđu na Bajram-namaz, šta reći za muškarce?” (Ehadisus-sijam, 154).

  Sunnet je da se čovjek najljepše obuče kada krene na Bajram-namaz, da se namiriše i da očisti zube. Pohvalno (mustehab) je da onaj ko ide na bajram-namaz:

-  obuće najljepšu odjeću

-  okupa se

-  pojede nekoliko hurmi ili neke druge hrane

- porani kako bi zauzeo mjesto u prvom saffu i zaslužio nagradu koju je Allah pripremio onome koji čeka namaz u džematu;

- ode jednim a vrati se drugim putem

   Sunnet Allahovog Poslanika je da se ide pješice na Bajram-namaz, ne koristeći nikakvo prijevozno sredstvo. Naravno, ovako će se postupiti u slučaju da čovjeku ne šteti hodanje, ili da nije veoma daleko od džamije. Sunnet je, također, po mišljenju većine islamskih učenjaka, da se donose tekbiri od izlaska iz kuće pa sve dok ne počne bajramska hutba.

    Način donošenja tekbira podrazumijeva izgovaranje: "Allahu ekber, Allahu ekber, la ilahe illallah, vallahu ekber, Allahu ekber ve lillahi hamdu" - "Allah je najveći, Allah je najveći, nema boga osim Njega, Allah je najveći i Njemu pripada sva zahvala." Bajram namaz će se klanjati u 6 sati i 22 minute. Ko još uvijek nije podijelio Sadekatul fitr, neka to učini u ova preostala tri dana do klanjanja Bajram namaza. Od Džubejra b. Nufejra se prenosi da je rekao: "Ashabi Al­lahovog Poslanika, a. s., kada bu se sreli na dan Bajrama, jedni drugima bi čestitali rije­čima: “Tekabbel minna we minke - Neka Allah primi on nas i od vas!” Kod nas je uobičajena čestitka: ,,Bajram šerif mubarek olsun'', odgovaramo pa: ,,Allah raziolsun''!

   Vjernik se raduje kad se na kraju ramazana osvrne na svojih 30 ispošćenih dana prožetih ibadetom obaveznih, i klanjanjem dobrovoljnih nafila namaza. To je činio kako bi se od grijeha očistio i taksirata sačuvao. Pak, onaj vjerovanja tankog, veseli se Bajramu samo zato, što ramazanska disciplina, puni džamijski safovi i red sa zadnjom teravijom ode, a ,baš me briga' za namazom, džumom i džamijom, dođe.

     Dova

  Ja Rabbi, evo nas ovdje, u ovom mubarek mjesecu, mjesecu Ramazanu, u ovom mubarek danu, petku, stojimo pred Tobom i iskreno Ti, iz dubine srca svojih, dovu upućujemo. Smiluj nam se, ja Rabbi, grijehe nam oprosti, na vrata Dženneta Svoga nas uvedi, a od vrata vatre, milošću Svojom odvrati i udalji, tako Ti bereketa ovog mubarek mjeseca. Amin!

   Milostivi Allahu, podari nam poštovanje prema našim džamijama i onima koji nas vode na pravi put. Učini da zavolimo džamiju pa da nam petak i džuma namaz bude oslonac i spas. Ne dozvoli da zaboravimo svoju islamsku zajednicu.

ألا إن أحسن الكلام و أبلغ النظام. كلام الله الملك العزيز العلام. كما قال الله تبارك و تعالي في نظم الكلام: و إذا قريئ القرآن فاستمعوا و أنصتوا لعلكم ترحمون.

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم. بسم الله الرحمن الرحيم: إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ.

 (جلوس)

بارك الله لنا و لكم و لسائر المؤمنين و المؤمنات و المسلمين و المسلمات الاحياء منهم و الاموات يرحمتك يا أرحم الرحمين

الخطبة الثانية

الحمد لله حمد الكاملين. و الصلاة و السلام علي رسولنا محمد و آله و صحبه أجمعين. تعظيما لنبيه و تكريما لفخامة شأن شرف صفيه. فقال عز و جل من قائل مخبرا و آمرا: إن الله و ملائكته يصلون علي النبي, يا أيها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما.

اللهم صلي علي محمد و علي آل محمد, كما صليت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم بارك علي محمد و علي آل محمد, كما باركت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم أصلح أحوالنا, و أحسن أعمالنا, و بلّغْنا مما يرضيك آمالنا, و ولِّ اُمورنا خيارنا, و لا تولَّ اُمورنا شرارنا, و لا تؤاخذنا بما فعل السفهاء منّا, و كن لنا و لا تكن علينا. اللهم اجعل هذا البلدآمنا, مؤمنا, مطمئنّا و سائر البلاد المسلمين برحمتك يا أرحم الرحمين.

ان الله يأمر بالعدل و الإحسان ، و ايتاء ذي القربي و ينهي عن الفحشاء و المنكر و البغي يعظكم لعلكم تذكرون. صدق الله العظيم

Literatura: Tefsir ibni Kesir,  Nafile-Elvir-Duranović, Dobro na početku i na kraju ramazana, Zijad Suljić.