MIMBERA - ZEMLJA JE PROSTRANA

الْحَمْدُ لِلَّهِ  رَبِّ الْعَالَمِينَ،  نَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَ نَسْألُهُ الكَرَامَةَ فِيماَ بَعْدَ الْمَوْتِ لَنَا وَ لِجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ. وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَ مِنْ سَيِّئاتِ أعْمَالِنَا.  مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ.

وَأشْهَدُ أنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَ سِرَاجًا مُنِيرًا لِيُنْذِرَ مَنْ كَانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلىَ الْكَافِرِينَ.

صلى الله تعالى عليه وعلى آله وأولاده وأزواجه وأصحابه وأتباعه. وخلفائه الراشدين المرشدين المهديين من بعده . ووزارئه الكاملين في عهده. خصوصا منهم على ساداتنا أبي بكر وعمر وعثمان وعلي. وعلى بقية الصحابة والقرابة والتابعين. والذين اتبعوهم بإحسان إلى يوم الدين،

رضوان الله تعالى عليهم وعلينا أجمعين. أما بعد، فيا عباتد الله، اتقوا الله وأطيعوه . إن الله مع الذين اتقوا والذين هم محسنون .

قال الله تعالى فى كتابه الكريم :

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

قُلْ يَا عِبَادِ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا رَبَّكُمْ ۚ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةٌ ۗ وَأَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةٌ ۗ إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُم بِغَيْرِ حِسَابٍ  [٣٩:١٠] 

 صدق الله العظيم

U ime Allaha, Milostivog, Samilosnog!       

 Neka je slavljen Uzvišeni Allah kome se sve potčinjava, Onaj kome sve pripada i sve Mu se vraća, Onaj koji je jedini vječno živ, nije postao i nikada Ga neće nestati, dok je svim stvorenjima propisao prolaznost! Samo Njemu pripada hvala i zahvala na nebesima i na Zemlji, na dunjaluku i na ahiretu!

 A zatim: Dragi brate i poštovana sestro, danas je petak 22. redžeb 1437. ili 29. april 2016. godine. Ovo je 29. hutba u novoj godini. Prošli petak imasmo temu, ,Trud', a današnja je, ,Zemlja je prostrana.'

 Uzvišeni nas opominje: "O robovi Moji koji vjerujete, Moja je Zemlja prostrana, zato samo Meni  ibadet činite! /56/ Svako živo biće smrt će okusiti, i Nama ćete se poslije vratiti. /57/ 

 Ovaj ajet ima više poruka. Na početku stoji naredba da vjernici učine hidžru iz mjesta gdje ne mogu slobodno ispovijedati vjeru, tamo gdje je mogu rahat prakticirati. U tom smislu Uzvišeni Allah kaže: "O robovi moji koji vjerujete Moja je Zemlja prostrana, zato samo Meni ibadet činite!"

  U ajetu je i preporuka da se putuje. Ljudi putuju po svojoj državi u okviru svog kontinenta, iz jedne u drugu državu, izvan planete, kao što se priča da je neki čovjek raketom doputovao blizu mjeseca pa se nanj' spustio i da je bilesi hodao po Mjesecu.

 Uglavnom se putuje da bi se nešto vidjelo i doživjelo, a postoje i ciljana putovanja. Putuje se radi trgovine (poslovna putovanja); radi nauke (naučna putovanja, zbog vjerskih pobuda (hodočašće); zbog znatiželje, putopisna ili turistička putovanja); radi boljeg života (izbjeglištvo i migracije itd.

 Kur'an putnika oslovljava terminom “Ibn Sebil” (“sin puta”), a pravna nauka islama, fikh, oslovljava ga terminom musafir. Zanimljivo je da Kur'an izaziva džine i ljude da putovanjem ruše barijere i granice, pa veli: “O družine džina i ljudi, ako možete preko granice nebesa i zemlje prodrijeti, prodrite, moći ćete prodrijeti jedino uz veliku moć” (Er-Rahman 33).

 Kur'an nas uči da se oslanjamo na Allaha na svojim putovanjima, te da učimo dove kao što je ova: “Hvaljen neka je Onaj koji je dao da nam one služe, mi to sami ne bismo mogli postići i mi ćemo se sigurno Gospodaru svome vratiti.”(Ez-Zuhruf,13-14) Putovanje je često posuto teškoćama, strahom i brigama a onaj ko se u Allaha pouzda, kao  i onaj ko bude Allahu, dž.š., pokoran, On će ga nagraditi najboljom nagradom i najljepšim sevabima. Sa sigurnošću znamo da je Allah El Mudžib – Onaj koji se odaziva. U prelijepom hadisu kudsiijji, Allah Uzvišeni kaže:

,,O Robovi moji, svi ste vi zalutali osim onog koga ja uputim; pa tražite od Mene da vas uputim, Ja ću vas uputiti….'' (Muslim) Poslanik ﷺ rekao: “Kome se otvore vrata dove, otvore mu se i vrata milosti.”(Tirmizi)

 Kao muslimani, dužni smo da ne zaboravimo da je i putovanje aktivnost za koju ćemo biti pitani kada stanemo pred svog Gospodara, dok će nas jedino naša djela predstavljati. Dakle, pobrinimo se da svako putovanje bude usklađeno sa propisima naše vjere islama, i da nam u konačnici bude trud, doživljavanje i preživljavanje na svakom putovanju, upisano u knjigu dobrih djela, a ne, ne daj Bože, u knjigu loših!

 U početnom ajetu ove hutbe, Uzvišeni nas opominje na povratak pa kaže: "Svako živo biće smrt će okusiti, i Nama ćete se poslije vratiti", stići će vas smrt, pa budite u pokornosti Allahu - to vam je bolje.  Smrt je neminovna, Allahu će se sve vratiti.

 Pozivajući se na tradicionalnu islamsku nauku, čovjek se na ovome svijetu posmatra kao svojevrsna kompozicija koju čine tri dijela: duh (rūḥ), duša (nefs) i fizičko tijelo (beden).

 Čovjekova svijest o sâmome sebi zapravo predstavlja dušu. S obzirom da je duša porijeklom iz nefizičkoga svijeta, da bi mogla egzistirati na ovome svijetu, i to na jedan izravan način, spojena je sa fizičkim tijelom. Taj spoj je moguć zahvaljujući trećemu elementu ljudskoga bića – duhu.

 Sve dok duh prebîva u fizičkome tijelu, to tijelo može održavati vezu (nisba) sa dušom, odnosno, kako znatan broj muslimanskih teologa smatra, duša se doslovno raširi po kompletnome tijelu, s tim da gubitak jednoga dijela tijela ne utječe na neko „smanjenje“ odnosno „otkidanje“ duše. Gubitkom dijela tijela, duša se naprosto povuče iz toga odstranjenoga dijela.

 Ukoliko ruh bude povučen (qubiḍa) iz tijela, tada se veza između fizičkoga tijela i duše prekida, ili, kako mi to kažemo – nastupa smrt.

 Najbolji ljudi na zemlji obračunavali su i pripremali svoje duše za zadnje trenutke, pa kada su im nastupili, poslušajte kako su ih podnosili:

 Kada se približila smrt Muazu b. Džebelu, radijallahu anhu, rekao je: “Allahu moj, ja sam Te se doista bojao tokom svoga života, pa Ti se sada nadam! Allahu moj, Ti dobro znaš da ja ne žudim i ne žalim za dunjalukom, zbog gradnji riječnih korita i sađenja sadnica, već žalim za popodnevnom žeđi dok sam postio, i žalim za hladnoćom u noćnim satima dok sam klanjao, i žalim za miješanjem s učenim ljudima u halkama znanja.”

 Kada se smrt približila Bilalu b. Rebbahu, radijallahu anhu, njegova je supruga povikala: “O, žalosti naša!”, a Bilal, radijallahu anhu, dodao je: “Ne, već kažem: ‘O dragosti moja! Sutra ću sresti prijatelje, Muhammeda i njegove sljedbenike!’”

 Pripovijeda se da je Harun er-Rešid na samrti svojom rukom dotaknuo svoje pripremljene ćefine, pogledao u njih i rekao:  “Moj mi imetak ništa neće koristiti! Snage je moje nestalo!” (El-Hakkah, 28–29)

 Abdulmelika b. Mervana upitali su dok je ležao na samrtnoj postelji: “U kakvom se stanju nalaziš? Kako se osjećaš?”, a on je odgovorio: “Osjećam se upravo onako kako je i rekao Uzvišeni Allah:  ‘A doći ćete Nam pojedinačno, onakvi kakve smo vas prvi put stvorili, napustivši dobra koja smo vam bili darovali.’” (El-En‘am, 94) 

  Dova

  Uzvišeni Allahu učvrsti nas na putu stalnog truda i poštenog rada i učini nas zajednicom dostojnih i ustrajnih vjernika i sljedbenika Muhammeda, a.s.

 Milostivi Allahu, podari nam poštovanje prema našim džamijama i onima koji nas vode na pravi put. Učini da volimo džamiju pa da se radujemo petku i džumi namazu u njemu. Ne daj da zaboravljamo svoju islamsku zajednicu. Amin!

ألا إن أحسن الكلام و أبلغ النظام. كلام الله الملك العزيز العلام. كما قال الله تبارك و تعالي في نظم الكلام: و إذا قريئ القرآن فاستمعوا و أنصتوا لعلكم ترحمون.

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم. بسم الله الرحمن الرحيم: إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ.

[جلوس]

بارك الله لنا و لكم و لسائر المؤمنين و المؤمنات و المسلمين و المسلمات الاحياء منهم و الاموات يرحمتك يا أرحم الرحمين

الخطبة الثانية

الحمد لله حمد الكاملين. و الصلاة و السلام علي رسولنا محمد و آله و صحبه أجمعين. تعظيما لنبيه و تكريما لفخامة شأن شرف صفيه. فقال عز و جل من قائل مخبرا و آمرا: إن الله و ملائكته يصلون علي النبي, يا أيها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما.

اللهم صلي علي محمد و علي آل محمد, كما صليت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم بارك علي محمد و علي آل محمد, كما باركت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم أصلح أحوالنا, و أحسن أعمالنا, و بلّغْنا مما يرضيك آمالنا, و ولِّ اُمورنا خيارنا, و لا تولَّ اُمورنا شرارنا, و لا تؤاخذنا بما فعل السفهاء منّا, و كن لنا و لا تكن علينا. اللهم اجعل هذا البلدآمنا, مؤمنا, مطمئنّا و سائر البلاد المسلمين برحمتك يا أرحم الرحمين.

ان الله يأمر بالعدل و الإحسان ، و ايتاء ذي القربي و ينهي عن الفحشاء و المنكر و البغي يعظكم لعلكم تذكرون.

 صدق الله العظيم

Literatura: Tefsir ibni Kesir, Sahihul-Buhari, 'O značenju hadisa:„San je brat smrti“, ,Znaci', ,Čovjek i putovanje'-Edin Memić.

 Nijaz Salkić

MIMBERA - TRUD

الْحَمْدُ لِلَّهِ  رَبِّ الْعَالَمِينَ،  نَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَ نَسْألُهُ الكَرَامَةَ فِيماَ بَعْدَ الْمَوْتِ لَنَا وَ لِجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ. وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَ مِنْ سَيِّئاتِ أعْمَالِنَا.  مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ.

وَأشْهَدُ أنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَ سِرَاجًا مُنِيرًا لِيُنْذِرَ مَنْ كَانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلىَ الْكَافِرِينَ.

صلى الله تعالى عليه وعلى آله وأولاده وأزواجه وأصحابه وأتباعه. وخلفائه الراشدين المرشدين المهديين من بعده . ووزارئه الكاملين في عهده. خصوصا منهم على ساداتنا أبي بكر وعمر وعثمان وعلي. وعلى بقية الصحابة والقرابة والتابعين. والذين اتبعوهم بإحسان إلى يوم الدين،

رضوان الله تعالى عليهم وعلينا أجمعين. أما بعد، فيا عباتد الله، اتقوا الله وأطيعوه . إن الله مع الذين اتقوا والذين هم محسنون .

قال الله تعالى فى كتابه الكريم :

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ ۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ [٩:١٠٥]

صدق الله العظيم

 U ime Allaha, Milostivog, Samilosnog!       

Sva hvala pripada Allahu, Gospodaru svjetova; neka je selam i blagoslov na Allahovog posljednjeg Poslanika Muhammeda, sallallahu ‘alejhi ve sellem, njegovu porodicu i ashabe.

  A zatim: Dragi brate i poštovana sestro, danas je petak 15. redžeb 1437. ili 22. april 2016. godine. Ovo je 28. hutba u novoj godini. Prošli petak imasmo temu, ,Ibreti-pouke', a današnja je, ,Trud.'

  Čovjek se bori poput životinje, ipak razum ga čini čovjekom. Činio dobro ili radio na putu zla, čovjek je svjestan da će potrošiti svoje korake i da će mu na kraju ponestati vremena.

  Uzvišeni vrednuje trud pa kaže: "I reci: 'Trudite se! Allah će trud vaš vidjeti, a i Poslanik Njegov i vjernici, i vi ćete biti vraćeni Onome Koji zna ne vidljivi i vidljivi svijet, pa će vas o onome što ste radili obavjestiti.'" (Et-Tevbe,105)   

  Tumačeći ovaj ajet mufessir Mudžahid je rekao: "Ovo je prijetnja od Uzvišenog Allaha za prekršioce Njegovih naredbi, da se njihova djela izlažu pred Uzvišenim Allahom, Poslanikom, s.a.v.s., i vjernicima. Ovaj događaj, u koji nema sumnje, bit će na Sudnjem danu, kao što je Uzvišeni rekao: "Tada ćete ispitivani biti, i nijedna tajna vaša neće skrivena ostati" (69:18), a riječi Uzvišenog:  "...i kada iziđe na vidjelo ono što je u srcima" (100:10), znače da to Allah ponekad pokaže ljudima i na ovom svijetu.

  Prenosi El-Imam Ahmed od Enesa, da je Allahov   Poslanik, s.a.v.s., rekao: "Nemojte se čuditi nikome dok ne vidite kako će završiti. Zaista: čovjek radi duže vrijeme svog života, ili jedan period svog života dobro djelo; da umre na njemu - ušao bi u Džennet; zatim pređe na loše djelo. I zaista čovjek radi duže vrijeme svoga života ili jedan period svog života loša djela; da umre na tome - ušao bi u  Vatru; zatim prijeđe na dobro djelo. Kada Allah želi Svome robu dobro, On ga iskoristi prije njegove smrti. Upitali su: 'O Allahov Poslaniče, kako ga iskoristi?' Odgovorio je: 'Allah ga uputi da radi dobro djelo, zatim ga na tome usmrti.'"

  Ko hoće da ima halal zaradu neka povede računa o pet stvari:

1. onaj  ko radi da ne odgađa nijedan od Allahovih farzova kako bi mogao da zarađuje i da nijednu Allahovu obavezu ne skraćuje u korist zarađivanja
2. da nikoga od Allahovih stvorenja ne vrijeđa dok zarađuje
3. da bude umjeren u svom zarađivanju i da se ograniči na ono što je dovoljno njemu i njegovoj porodici i da ne teži gomilanju bogastva
4. da se ne premara u zarađivanju i da se ne iscrpljuje i

5. da svoju opskrbu ne smatra plodom svoga truda nego da to smatra Allahovom blagodati, a zaradu vidi kao sredstvo da se do te blagodati dođe.
  Poslanikove riječi najbolje potvrđuje gore spomenuto, a  hadis koje prenosi Ibn Mes'ud, r.a., glasi: "Ne može čovjek zaraditi haram imetak i potrošiti ga kao sadaku, a očekivati nagradu za to, niti od toga trošiti na svoju porodicu a da mu bude blagoslovljeno to što troši. Neće ostaviti takav imetak svojim nasljednicima a da mu to ne bude teret koji će ga gurnuti u Džehennem. Allah ne potire hrđavo hrđavim, nego hrđavo potire dobrim." Iz riječi navedenog hadisa je kristalno jasno da imetak zarađen na nedozvoljen način, odnosno njegovo dijeljenje u dobre svrhe neće poništiti grijeh nedozvoljenog načina zarađivanja.

  Prenosi se od Abdullaha ibn Mesuda r.a. da je Allahov Poslanik rekao:
»Tražiti halal zaradu obaveza je kao i druge obaveze (u lslamu)«. (Bejheki)

Poštovani, u životu nastoj da razviješ ove radne navike:

1. Budi aktivan, budi inovativan, budi istraživač.

2. Ne čekaj idealne prilike. Nećeš ih dočekati. Očekuj prepreke i poteškoće,  rješavaj ih u hodu i koračaj naprijed.

3. Upamti, da ideje same po sebi ne donose uspjeh. Ideje dobivaju vrijednost

samo ako ih ostvariš.

4. Djelovanjem pobijedi strah i stekni samopouzdanje. Učini ono čega se bojiš i strah će nestati. Pokušaj i uvjeri se.

5. Mehanički pokreni svoj mentalni stroj. Ne čekaj da te neko drugi pokrene. Poduzmi nešto, baci se na posao i pokreni se.

6. Razmišljaj u okvirima sadašnjeg trenutka. Sutra, slijedeću sedmicu, kasnije i slične riječi, često su poštapalice, za riječ neuspjeh, za riječ  nikada.

Budi osoba koja ne čeka i koja započinje odmah.

7. Baci se na posao - smjesta. Ne gubi previše vremena na pripreme. Započni! Radi!

8. Preuzmi inicijativu. Budi pionir. Odvaži se na projekat. Budi dobrovoljac. Pokaži svoju sposobnost i ambiciju. Uspjet ćeš.

  Od svakog čovjeka se traži da uloži napor kako bi postigao rezultat na dunjaluku. Nakon poroda hazreti Merjemi nije spuštena sofra sa neba nego i u takvome stanju, kao od odabrane osobe, od nje se traži napor: „Protresi spram sebe palmino stablo, ono će pustiti da padnu na tebe datule zrele i svježe.“ (Merjem, 25)

  To je konstanta u islamskome učenju: pouzdanje u Boga i stalni napor, rad i trud na dunjaluku. Nijedan rezultat ili napredak ili bilo koja promjena ne može se postići bez velikoga napora i truda. Uzvišeni Allah nas uči da se čovjek nakon odluke pouzda u Svemogućeg Boga:

 فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ [٣:١٥٩]  

        „Kada se odlučiš onda se pouzdaj u Boga.“ (Ali Imran, 159)

 Slijedeći hadis nam može biti inspiracija na tom putu. „Muhammedu, a.s., je došao neki čovjek i rekao mu: Preporuči mi način rada (odnosa) zaradi kojeg će me voljeti Allah i ljudi. Poslanik mu je odgovorio: Ne dopusti da ovaj svijet ovlada tobom i Allah će te voljeti, ne dopusti da tobom ovlada ono što ljudi imaju i oni će te voljeti.“

  Dova

  Uzvišeni Allahu učvrsti nas na putu stalnog truda i poštenog rada i učini nas zajednicom dostojnih i ustrajnih vjernika i sljedbenika Muhammeda, a.s.

 Milostivi Allahu, podari nam poštovanje prema našim džamijama i onima koji nas vode na pravi put. Učini da volimo džamiju pa da se radujemo petku i džumi namazu u njemu. Ne daj da zaboravljamo svoju islamsku zajednicu. Amin!

ألا إن أحسن الكلام و أبلغ النظام. كلام الله الملك العزيز العلام. كما قال الله تبارك و تعالي في نظم الكلام: و إذا قريئ القرآن فاستمعوا و أنصتوا لعلكم ترحمون.

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم. بسم الله الرحمن الرحيم: إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ.

[جلوس]

بارك الله لنا و لكم و لسائر المؤمنين و المؤمنات و المسلمين و المسلمات الاحياء منهم و الاموات يرحمتك يا أرحم الرحمين

الخطبة الثانية

الحمد لله حمد الكاملين. و الصلاة و السلام علي رسولنا محمد و آله و صحبه أجمعين. تعظيما لنبيه و تكريما لفخامة شأن شرف صفيه. فقال عز و جل من قائل مخبرا و آمرا: إن الله و ملائكته يصلون علي النبي, يا أيها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما.

اللهم صلي علي محمد و علي آل محمد, كما صليت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم بارك علي محمد و علي آل محمد, كما باركت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم أصلح أحوالنا, و أحسن أعمالنا, و بلّغْنا مما يرضيك آمالنا, و ولِّ اُمورنا خيارنا, و لا تولَّ اُمورنا شرارنا, و لا تؤاخذنا بما فعل السفهاء منّا, و كن لنا و لا تكن علينا. اللهم اجعل هذا البلدآمنا, مؤمنا, مطمئنّا و سائر البلاد المسلمين برحمتك يا أرحم الرحمين.

ان الله يأمر بالعدل و الإحسان ، و ايتاء ذي القربي و ينهي عن الفحشاء و المنكر و البغي يعظكم لعلكم تذكرون.

 صدق الله العظيم

Literatura: Tefsir ibni Kesir, Sahihul-Buhari,  Trud i stalni rad su odlika vjernika, dr. Nedžad Grabus, Trudite se trud vaš ćese vidjeti, MIZ Kalesija

 Nijaz Salkić